Skip to main content

Environment Variable Management

Muhit o‘zgaruvchilari (environment variables) — bu operatsion tizim va dasturlar uchun muhim konfiguratsiya va parametrlarni saqlashga yordam beradigan o‘zgaruvchilar. Ular orqali dasturga maxfiy ma’lumotlar, yo‘llar, sozlamalar va boshqa parametrlarni uzatish mumkin.

Muhit O‘zgaruvchilarini Ko‘rish​

Terminalda barcha muhit o‘zgaruvchilarini ko‘rish:

printenv

Yoki:

env

Muhit O‘zgaruvchisini O‘rnatish​

Faqat joriy sessiya uchun:​

export VAR_NOMI=qiymat

Misol:

export PATH=$PATH:/home/user/bin
export APP_ENV=production

Doimiy o‘rnatish (barcha sessiyalar uchun):​

  • Foydalanuvchi uchun:
    .bashrc, .profile yoki .zshrc fayliga yozing:

    export DB_HOST=localhost
    export DB_USER=myuser

  • Tizim uchun:
    /etc/environment yoki /etc/profile fayliga yozing.

Muhit O‘zgaruvchisini O‘chirish​

unset VAR_NOMI

Misol:

unset APP_ENV

Skriptlarda Muhit O‘zgaruvchilaridan Foydalanish​

Bash skriptda:

#!/bin/bash
echo "Muhit: $APP_ENV"

Systemd Service-da Muhit O‘zgaruvchilari​

Service faylida:

[Service]
Environment="APP_ENV=production"
EnvironmentFile=/etc/myapp.env

/etc/myapp.env faylida:

DB_HOST=localhost
DB_USER=myuser

Maxfiy Ma’lumotlarni Muhit O‘zgaruvchilarida Saqlash​

Parollar, tokenlar va boshqa maxfiy ma’lumotlarni muhit o‘zgaruvchilarida saqlash mumkin, lekin:

  • Faqat kerakli darajada huquq bering
  • Loglarda maxfiy o‘zgaruvchilarni ko‘rsatmaslikka harakat qiling

Foydali Buyruqlar​

  • O‘zgaruvchini tekshirish: 
    echo $VAR_NOMI
  • Faqat ma’lum o‘zgaruvchini ko‘rish: 
    printenv VAR_NOMI

Foydali Havolalar​

Muhit o‘zgaruvchilarini to‘g‘ri boshqarish dastur va tizim xavsizligi hamda moslashuvchanligini oshiradi.